Trong những ngày cuối tháng Tám đầu tháng Chín, nhân dịp lễ trọng đại của đất nước, trên nhiều trang mạng xã hội, ngoài hình ảnh cờ đỏ sao vàng, bia chủ quyền Trường Sa được chọn làm hình đại diện (avatar), còn có những video clip thể hiện bài hát Tiến quân ca được đăng tải và chia sẻ cho nhau.
Hình ảnh hát quốc ca rất đẹp nơi địa đầu Tổ quốc của nhóm Vì học sinh dân tộc miền núi
Lần ngược về nguồn khởi phát của những video clip này, đó là những phiên bản Tiến quân ca khác nhau bước ra từ cuộc thi Cùng hát Tiến quân ca. Cuộc thi mang tính cộng đồng này vừa kết thúc, trao giải trước thềm những ngày lễ lớn, với những tác phẩm đoạt giải rất ấn tượng.
Chắc hẳn, khi xem clip đoạt giải xuất sắc của nhóm Vì học sinh dân tộc miền núi, nhiều người sẽ cảm nhận được ngay cảm xúc dâng tràn mà nó mang lại. Hình ảnh bắt đầu từ một nhóm thiện nguyện ở Hà Nội chuẩn bị quần áo ấm để đưa lên vùng cao Quản Bạ, Hà Giang, tặng học sinh nghèo, thanh âm thì bắt đầu từ tiếng khẩu cầm da diết giai điệu bài quốc ca giữa rẻo cao. Dàn đồng ca nghiệp dư cùng với ca sĩ chuyên nghiệp duy nhất Thái Thùy Linh trong bộ đồng phục áo cờ đỏ sao vàng đã thể hiện hùng tráng, vang dậy bài Tiến quân ca dưới cột cờ chủ quyền lộng gió, bên rặng hoa đào đẫm sương. Thời lượng chưa đến ba phút nhưng clip được thực hiện “sống” ngay trong lúc làm công việc từ thiện, thực sự lay động người thưởng thức vì chất nhân văn, hào sảng.
“Nếu chúng ta dành một phút mỗi sáng đầu tuần để hát quốc ca, thì hãy tự hào vì không phải đất nước nào trên thế giới này cũng có một bài quốc ca thấm đẫm xương máu cha anh… Hãy hát với cả tấm lòng của mình”. Đó là thông điệp mà tác giả Nguyễn Hoàng Sơn đưa ra khi thực hiện clip giành giải có ý tưởng tốt nhất.
Còn nhiều nữa những cách thể hiện quốc ca rất riêng. Đó là thổi khẩu cầm (với clip của Nguyễn Khắc Sơn đoạt giải có cách thể hiện hay nhất), chơi guitar; hay “hát” quốc ca bằng dấu hiệu tay của những học sinh khuyết tật. Có clip với cụ già hào hứng, em bé ba tuổi chào cờ bập bẹ hát, tiết mục hát Tiến quân ca của đồng bào Việt ở nước ngoài gửi về… Nhà báo Đặng Diễm Quỳnh, một trong những giám khảo của cuộc thi, nhận xét: “Việc tổ chức cuộc thi là một ý tưởng lạ, mang tính cộng đồng cao, mang lại niềm vui và có ý nghĩa xã hội rất lớn. Trong số hơn 30 bài dự thi có nhiều bài nổi bật tính sáng tạo”.
Quốc ca được mặc định là trang nghiêm và khó có những xử lý phá cách. Nhưng, với góc nhìn mở rộng hơn, rõ ràng ngoài bản phối khí chính thức trong tư cách là bài quốc ca, thì Tiến quân ca cũng có thể được thể hiện bằng nhiều góc độ như những ca khúc hay khác, như đã thấy qua cuộc thi Cùng hát Tiến quân ca. Đây là khám phá mới đầy ý nghĩa về Tiến quân ca mà nhà thơ, họa sĩ Văn Thao, con trai trưởng của nhạc sĩ Văn Cao, nhận định: Nhờ tình yêu, sức trẻ của thế hệ trẻ, ca khúc này sẽ mãi mãi đi vào trái tim dân tộc.
